Nhiều chuyên gia trong ngành thường so sánh Tesla và Apple trên nhiều phương diện. Đồng thời, hai vị CEO lừng lẫy Elon Musk và Steve Jobs cũng bị đem ra bàn cân.
Điểm chung
Trên thực tế, cả Apple và Tesla đều không phát minh ra điện thoại thông minh và ô tô điện. Nhưng mỗi công ty đều có chiến lược và tầm nhìn đúng đắn theo phong cách riêng. Vì vậy, hai tập đoàn này đã trở thành những con khủng long hàng đầu trong ngành.
Trong nhiều năm, các chuyên gia Phố Wall như Gene Munster đã gọi Tesla là Apple của ngành công nghiệp ô tô. Nhiều nhà phân tích thậm chí còn đặt câu hỏi, liệu Tesla có đáng giá hơn Apple vào năm 2030?
Tuy nhiên, gần đây, sự so sánh đã bị loại bỏ. Thương vụ mua lại Twitter của CEO Tesla, Elon Musk và làn sóng phẫn nộ của công chúng đã khiến nhiều nhà đầu tư của hãng xe điện hoảng sợ khi cổ phiếu lao dốc 65% vào năm 2022.
Điều mà các nhà đầu tư quan tâm lúc này là liệu Tesla có thể duy trì khả năng cạnh tranh trong một thị trường có nhiều hãng xe điện mới nổi và phát triển nhanh như hiện nay?
Phong cách lãnh đạo
Có thể nói, Steve Jobs khi lãnh đạo Apple đã chọn chiến lược phát triển bền vững, ổn định và nhất quán (dù nhiều thứ không hoàn hảo). Ngược lại, Elon Musk lại có phong cách lãnh đạo thất thường, luôn công khai “mọi thứ” trên Twitter khiến dư luận bất ngờ.
Điều này cho thấy hai huyền thoại công nghệ có phong cách lãnh đạo hoàn toàn khác nhau. Đây là điểm khác biệt duy nhất nhưng cũng là rủi ro nhất đối với hoạt động kinh doanh ô tô của Tesla. Thương hiệu này vốn đã có nhiều dấu hiệu cho thấy nó không “trường tồn” như iPhone.
Tesla không phải là Apple tiếp theo
Cả Apple và Tesla đều có lợi thế của người đi đầu, đó là lý do khiến nhiều nhà phân tích thích so sánh hai tập đoàn. Nhưng Tesla chắc chắn không phải là Apple của thế giới ô tô.
Khi Tesla phát hành Roadster, chiếc ô tô điện đầu tiên của hãng, vào năm 2008, nó là một trong những mẫu xe tiên phong trên thị trường. Tuy nhiên, nó đã phải trải qua nhiều năm đấu tranh và gặp một số khó khăn nghiêm trọng về tài chính.
Sau đó, Tesla nổi lên với hai mẫu xe điện bán chạy nhất là Tesla Model Y và Tesla Model 3, chiếm thị phần lớn tại Bắc Mỹ. Nhưng sự phát triển ngày càng chậm lại.
Đến năm 2020, Tesla nắm giữ 80% thị phần trên thị trường ô tô điện của Mỹ. Đến năm 2021, Tesla còn lại 71%. Và đến năm 2022, tỷ lệ đó sẽ giảm xuống chỉ còn 64%.
Thị trường Mỹ chứng kiến sự nở rộ không ngừng của nhiều đối thủ cạnh tranh với Tesla. Nhà cung cấp dữ liệu ô tô hàng đầu S&P Global Mobility dự đoán rằng thị phần của Tesla có khả năng giảm xuống 20% vào năm 2025.
Về phần Apple, thương hiệu này không phải hãng đầu tiên sản xuất smartphone, cũng không phải hãng tiên phong đưa cảm biến vân tay lên điện thoại, càng không phải là hãng smartphone chuyên nhận dạng khuôn mặt. Nhưng kể từ khi ra mắt, Apple luôn dẫn đầu thị phần tại Mỹ ngay cả khi các đối thủ rẻ hơn bắt đầu tràn ngập thị trường. Đối với Tesla, đây là một câu hỏi chưa có lời đáp.
Thứ nhất, thị phần của ngành ô tô ngoài xe điện đang bị phân mảnh. Toyota, nhà sản xuất ô tô lớn nhất thế giới, cũng sẽ có 10,5% thị phần vào năm 2021. Con số quá chênh lệch so với mức 55% thị phần mà Apple đang nắm giữ tại Mỹ.
Thứ hai, thông qua New York Times, nhà kinh tế học Paul Krugman cho biết một chiếc ô tô và một chiếc iPhone không thể so sánh được. Một lợi thế cạnh tranh của iPhone là hiệu ứng mạng. Ông nói: “Mọi người sử dụng các sản phẩm của Apple vì nhiều người khác cũng đang sử dụng chúng.
Nhà kinh tế học Noah Smith cũng đưa ra một lập luận khác cho hiệu ứng mạng của Apple. “Thương hiệu này đã tạo ra ứng dụng iOS và truyền bá sự phổ biến của hệ điều hành này. Khách hàng mua iPhone cũng vì hệ sinh thái lớn, năng động và nổi tiếng”, anh nói.
Tuy nhiên, Smith lưu ý, Tesla cũng đang cố gắng tạo ra một mạng lưới các trạm sạc xe hơi Supercharger dành riêng cho Tesla ở nhiều quốc gia trên thế giới với khả năng sạc nhanh.
Nhưng trong khi Tesla cũng có các bản cập nhật chương trình và ứng dụng độc đáo tương tự như của Apple, thì thật khó để thu hút người tiêu dùng theo cách mà iPhone đã từng đánh bại Android.
Elon Musk không phải Steve Jobs
Trên thực tế, Elon được so sánh với Steve Jobs vì giới truyền thông cần một CEO thiên tài công nghệ mới sau khi cựu CEO Apple qua đời. Và Elon Musk có vẻ là cái tên sáng giá nhất.
Tuy nhiên, đó là tất cả trước khi Musk khiến dư luận tức giận với hàng loạt động thái trên Twitter cũng như cách điều hành “khó hiểu”. Ông thất thường, không tập trung vào từng công ty riêng lẻ và đặc biệt hiếm khi phân phối quyền lực.
Trong quá khứ, tỷ phú Steve Jobs đã đưa ra nhiều quyết định để bảo vệ iPhone – sản phẩm cốt lõi và tạo ra phần lớn doanh thu của hãng. Nhưng Elon Musk thì không như vậy. Vào thời điểm lẽ ra Musk cũng nên làm như vậy, thì ông lại tạo ra một cuộc tranh luận không hồi kết trên Twitter. Đến nay, nhiều nhà phân tích đồng ý rằng “nỗi ám ảnh” của Musk với Twitter đang “làm hại” Tesla.
Cho đến nay, Tesla vẫn chưa đạt được nhiều mục tiêu sản xuất, thậm chí còn phải hạ giá xe. Làng xe điện khủng long đang chứng kiến nhiều đối thủ tung ra hàng loạt mẫu xe mới với giá mềm và phản hồi tốt hơn.
Có thể nói, xe điện Tesla không giống iPhone mà giống BlackBerry hơn: nổ nhanh nhưng cũng có thể “cai” được.
Tham khảo: CafeF